Theo các chuyên gia, việc hiện tại không có doanh nghiệp bất động sản nào phát hành trái phiếu trong tháng 4 cho thấy dòng vốn này quá eo hẹp, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến toàn ngành. Theo báo cáo mới nhất hiện nay từ ​​Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), trong tháng 4/2022, toàn thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn ghi nhận 23 đợt phát hành riêng lẻ của các doanh nghiệp với giá trị 16.472 tỷ đồng.

Trái phiếu doanh nghiệp bất động sản

Tuy nhiên, trong tháng này, thị trường không ghi nhận đợt phát hành nào của nhóm bất động sản, điều chưa từng xảy ra trong 4 năm qua. Trong những tháng đầu năm nay, mặc dù số lượng phát hành trái phiếu bất động sản giảm nhiều so với cùng kỳ nhưng lượng phát hành của nhóm doanh nghiệp này vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng lượng phát hành toàn thị trường.

Trái phiếu bất động sản đang bị siết quá chặt?

Lý giải về hiện tượng này, luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng, đây là phản ứng rất rõ ràng đối với chủ trương thắt chặt dòng vốn tín dụng và trái phiếu vào lĩnh vực bất động sản thời gian qua. Ngoài ra, việc không có doanh nghiệp bất động sản nào phát hành trái phiếu trong tháng 4 cũng đến từ sự dè dặt của các doanh nghiệp trong ngành này sau sự kiện Tập đoàn Tân Hoàng Minh bị Ủy ban Chứng khoán hủy 9 lô trái phiếu trị giá bằng tiền trị giá hơn 10.000 tỷ đồng.

Theo ông Đực, bất động sản là lĩnh vực luôn cần vốn và các doanh nghiệp trong ngành này cũng vậy. Vài năm trở lại đây, các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đã phát hành rất nhiều trái phiếu để triển khai và mở rộng các dự án. Tuy nhiên, thời gian gần đây, việc siết chặt quản lý khiến thị trường này đình trệ, hầu như không có dự án mới nào được triển khai.

“Nhiều doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu với số lượng lớn trong thời gian ngắn nên khi xảy ra vi phạm của Tân Hoàng Minh, các doanh nghiệp đã phải dừng lại để đánh giá lại nguy cơ vi phạm. Đồng thời, việc tạm dừng này cũng để chấn chỉnh và quyết định tiếp tục phát hành trái phiếu doanh nghiệp hay là tìm kênh huy động vốn mới ”, ông Đức chia sẻ.

Trái phiếu doanh nghiệp bất động sản

Cùng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HOREA) cho rằng, những sai phạm trên thị trường gần đây đã tác động tiêu cực đến hoạt động phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp địa ốc. Ông Châu cho biết tín dụng ngân hàng và trái phiếu doanh nghiệp là hai kênh huy động vốn rất quan trọng đối với các doanh nghiệp bất động sản.

Trong khi Ngân hàng Nhà nước đang có xu hướng thắt chặt dần dòng vốn tín dụng ngân hàng vào lĩnh vực này, thì trái phiếu đã trở thành kênh huy động vốn chính của các doanh nghiệp trong ngành. Tuy nhiên, chỉ vì một vài sai phạm gần đây mà dòng vốn này đã bị tắc nghẽn. Chủ tịch HOREA cho rằng, các doanh nghiệp bất động sản đang gặp áp lực lớn, đặc biệt là khó tiếp cận vốn. Nếu việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp lại tiếp tục bị siết chặt, đây sẽ là tín hiệu xấu cho thị trường bất động sản, một trong những trụ cột của nền kinh tế.

Cởi trói trái phiếu công ty bất động sản

Theo ông Lê Hoàng Châu, không thể chỉ vì một vài sai phạm trên thị trường thời gian qua mà đưa ra quy định siết phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước đang xin giảm tỷ lệ vốn tín dụng cho vay lĩnh vực bất động sản, việc siết vốn trái phiếu doanh nghiệp có thể gây ra hệ lụy xấu cho thị trường.

Ông lấy ví dụ giai đoạn 2008-2011, khi chưa có trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản phụ thuộc rất nhiều vào dòng vốn tín dụng ngân hàng, và khi dòng vốn này bị thắt chặt, thị trường cũng như các phân khúc bất động sản rơi vào trạng thái đóng băng. Thị trường này sau đó đã phải nhờ đến sự giải cứu của Nhà nước với gói giải cứu hàng chục nghìn tỷ đồng để phục hồi. “Việc chấn chỉnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp là cần thiết, nhưng không nên chặt chẽ như thời gian qua”, ông Châu nói.

Chủ tịch HOREA cũng cho rằng, quy chế sử dụng vốn của doanh nghiệp sau khi phát hành trái phiếu phải đúng mục đích, đúng dự án. Nguyên nhân là do tiến độ thực hiện của một dự án bất động sản có thể kéo dài từ 3 – 5 năm nên việc sử dụng vốn sau đợt phát hành trái phiếu cần được hiểu một cách linh hoạt.

Có quan điểm tương tự, luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, không thể vì một vài vi phạm của doanh nghiệp mà có thể siết chặt sự phát triển của cả một thị trường. Thậm chí, vị này cho rằng các quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp hiện nay là quá nhiều và cần rút ngắn để thị trường này phát triển hơn nữa, trở thành kênh huy động vốn quan trọng của doanh nghiệp và nền kinh tế. Để thị trường này đi đúng hướng, ông Đức cho rằng cần hài hòa khi sửa đổi Nghị định 153/2020, để vừa quản lý hiệu quả hơn nhưng không kìm hãm sự phát triển của thị trường.

Để làm được điều này, luật sư cho rằng cơ quan quản lý cần tập trung vào hai vấn đề chính là xếp hạng tín nhiệm bắt buộc đối với tổ chức phát hành trái phiếu và công bố thông tin tổ chức phát hành. Luật sư cho rằng, có thể đưa ra quy định theo hướng nếu doanh nghiệp có kết quả xếp hạng tín nhiệm thì được phép bỏ qua một số điều kiện phát hành và ngược lại. Vì trong xếp hạng tín nhiệm đã bao hàm các điều kiện về quản lý, kế toán và kiểm toán.

Ngoài ra, cơ quan quản lý cần có cơ chế buộc các tổ chức phát hành trái phiếu phải công bố, minh bạch và chính xác các thông tin liên quan. Nếu làm được hai vấn đề này, doanh nghiệp có thể phát hành trái phiếu với số lần vốn chủ sở hữu nhiều lần thay vì bị hạn chế 3 lần như hiện nay; Doanh nghiệp thua lỗ cũng có thể phát hành miễn là công bố thông tin cho nhà đầu tư và thị trường.

5/5 - (1 bình chọn)

Các bài viết liên quan